"İki Yıl Okul Tatili- Jules Verne" Çocuk Kitabı İncelemesi

KİTAP ÖZETİ

   Günlerden bir gün Sloughi gemisine gezmek için aynı okulda okuyan sayıları 15'ten fazla olan öğrenciler binmiş. Geminin sahibi ve geminin hizmetçileri dışarı çıkmış. İçeride sadece Miço Moko kalmış. Ama bir anda gemi denizlere açılıvermiş. Bunu kimse fark etmemiş. Yaklaşık yarım saat sonra Briand, Gordon ve Doniphan yukarı çıkmış ve dışarı baktıkları anda şok olmuşlar.

   Gördüklerini çocuklara söylememişler. Çünkü denize açılmışlar ve çocuklar bunu duyarlarsa çok korkacaklarını biliyorlarmış. Çocuklara sadece geziye çıktık demişler. Ama çocuklar karadan çok uzaklaştıklarını görünce, yine de çok korkmuşlar. Birkaç gün sonra çocuklardan biri kaptanın olduğu yere girmiş ve kimseyi görmeyince çok korkmuş.

   Bunun üzerine, Briand ve Gordon teker teker gemiyi sürüyor ve geri döndürmeye çalışıyorlarmış. Ama gemi bir türlü geri dönmüyormuş ve en sonunda bir adaya ulaşmışlar. Adaya geldiklerinde çocuklardan bazıları çok sevinmiş ama bazıları daha da çok korkmuş. Çünkü bu adada yerlilerin olduğundan şüpheleniyorlarmış.

   Herkes hemen barınacakları başka bir alan aramaya başlamış. Çünkü bu gemide çok fazla kalamazlarmış. Kuzey, güney, doğu ve batıya gruplar olarak keşfe çıkmışlar ve güneye giden grup derenin kenarından yol alıyormuş. En sonunda bir mağara bulmuşlar. Yanına aldığı düdüğü grubun başkanı olan Gordon bütün gücüyle çalmış. Bu düdüğü duyan gruplar hemen buluşma alanına koşmuşlar ve güneye giden grupta buluşma alanına koşmuş.

   Herkes buluşma alanındaymış ve hep birlikte güneye doğru yol almaya başlamışlar. Mağaranın yanına gelince mağaraya ev yapmayı düşünmüşler ve dereyi kullanarak ilk buluştukları yere geri dönmüşler. Buluştukları yer gemiye çok yakınmış. Gemiden bir sandal alıp dereye koymuşlar ve dere yoluyla gemideki eşyaları ve yiyecekleri rahatlıkla mağaraya taşımışlar.

   Mağaraya uygun dekorasyonlar yapmışlar. Artık mağara onların eviymiş. Bazen tekrar gemiye gidip gemide kalan eşyaları getiriyorlarmış. Gemide artık eşya kalmamış ve yiyecek bulmak için ormanın derinliklerine gitmeye başlamışlar. Ama mağaradan uzaklaşamıyorlarmış, çünkü kaybolma riskleri fazlaymış

   Ormanda meyve topluyorlarmış. Ancak etleri bitmek üzereymiş ve mağarada dengeli beslenmek istiyorlarmış. Ertesi gün silahlarını alıp et bulmak için hayvan öldüreceklermiş. Gün doğmaya başladığında et bulmak için Gordon ve Briand akıllı davranarak erkenden hayvanları öldürmeyi başlamışlar ve çocuklar uyanmadan geri dönmüşler. Çünkü çocuklar onları merak edebilirlermiş.

   Çocuklar etleri görünce çok sevinmişler. O zamanlar akıllarında büyük bir proje varmış. Proje; büyük bir uçurtma yapıp, adanın ne kadar büyük olduğunu görmekmiş. O gün bu projeyi yapmaya başlamışlar. Uçurtma için bolca ip ve on tane sopa kullanmışlar. Uçurtmaları iki metre boyundaymış ve ilk denemeleri için içine tam elli kilo koymuşlar.

   Uçurtmayı uçurmuşlar ve bu arada uçurtmanın altına birisini taşıyabilmesi için bir sepet bağlamışlar. Uçurtma elli kiloyu kaldırınca uçurtmayı aşağıya indirmişler ve içine Briand binmiş. Briand, görebildiği kadar uzağa bakmış ve adanın çok büyük olduğunu anlamış. Maalesef adaya korsanlar çıkmış ve korsanlardan biri onları görmüş.

   Artık, çok kötü şeyler olmaya başlayacakmış. Mağaranın düzenli olması için bir başkanlık seçimi yapmaya karar vermişler. Seçimleri kazanan Gordon olmuş. Bunun üzerine Doniphan, Wilcox, Cross ve Webb onlardan ayrılmaya karar vermişler. Diğerleri de üzülmüşler. Şimdi de Doniphan'ın yaptığı grup korsanların yanına gidiyorlarmış.

   Başlarına neredeyse bir bela gelmek üzereymiş. Çünkü bir korsan tarafından izleniyorlarmış. Kendilerine bir mağara bulmuşlar ve oraya sığınmışlar ama bu sadece bir günlük bir barınakmış. Çünkü sabah olunca korsanlar onlara saldırma planı yapmışlar. Sabah olduğunda korsanlar onların kapısına gelmiş ve kapıyı yakmışlar. Bunu gören Doniphan, Wilcox, Cross ve Webb yanlarına aldıkları yardım düdüğünü çalmışlar.

   Bunu duyan diğer mağaradakiler hemen onları aramaya başlamış. Onları bulduklarında korsanları onları yakalamış. Fakat korsanların elinde silah yokmuş. O yüzden yanlarına aldıkları silahla korsanları vurmuşlar. Serbest kalanlar artık tekrar onların yanına dönmüşler. Korsanların geldiği gemiyi bulmuşlar. Kendi gemileri hasar aldığı için, Korsanların gemisi ile o adadan ayrılmışlar.

KİTAP DEĞERLENDİRMESİ
   Kitapta genel olarak mücadele kavramı üzerinde durulmuştur. Çocuklara kendi ayaklarının üzerinde nasıl duracakları anlatılmak istenmiştir.  Yalnız kaldıklarında korkmamaları gerektiği aktarılmak istenmiştir. 10 yaş ve üzeri için uygun bir içeriğe sahiptir. Görsel olarak zenginleştirilebilir, siyah beyaz olan görseller daha renkli hale getirilebilirdi.
   Kitapta aynı zamanda liderlik kavramı üzerinde de durulmaktadır. Bir grubun lideri olduğunda neler yapılması gerektiği aktarılmıştır. Tüm grup üyelerine aynı derecede yardım edilmeli, problemleri çözülmelidir. Bunun için plan yapılmalıdır. Kitapta Gordon ve Brant üzerinden liderlikle ilgili aktarımlar yapılmıştır. Gordon başarılı bir lider olamamıştır bu nedenle grup üyeleri gemiyi kaçıran korsanlar ile karşılaşmış ve hayatta kalmak için daha fazla mücadele etmeye başlamışlardır. İkinci bir seçimde Brant başkan seçilmiştir ve grubu toparlamış, çözüm yolları üretmiştir. İyi ve kötü lider nasıl olunur sorularına yanıt veren bir kitaptır. Ayrıca liderler seçilirken her seferinde oylama yapıldığı için çocuk eşitlik kavramı üzerinde düşünür. Hayatında yer alacağı çeşitli oylamalarda sonuç istemediği yönde dahi olsa  adaletli yapıldığının farkına varır, anlayışla karşılar.
   Kitabın yarısına kadar olay örgüsü hızlıca ilerlemekte, kitap mutlu son ile bitmektedir. Ancak kitabın sonunda gemi, ada ve teknoloji gibi kavramların tanımları yapılmıştır. Tanımların birer metin gibi sayfalarca aktarılması çocukları kitaptan uzaklaştırmaktadır. Verilen bilgilerin kitap sonunda ve bir anda değil de kitabın içerisindeki bölümlerle olay ile bağdaştırılarak anlatılması gerektiğini düşünüyorum.
   Bir başka değinilmesi gereken husus ise kitabın çeviri olmasıdır. Çeviri olduğu için bazı sözcükler çocuklar tarafından anlaşılmayabilir. Daha önce duymadığı sözcüklere yer verilmiştir. Çeviri aşamasında daha yalın bir dil tercih edilebilirdi.
   Genel olarak dünya klasiklerden biri olan bu kitabın öğrenciye okutulması gerektiğini düşünüyorum. Öğrencilerin hem bilgi edinecekleri hem de mücadele, adalet ve eşitlik gibi kavramlar üzerinde çıkarım yapabilecekleri bir kitaptır.

İncelemenin Sahibi: Zeynep Güçlü