Ömer Seyfettin ''Kaşağı'' Kitap Özeti ve Yorumu

  Ömer Seyfettin, kısa öykü türünün ilk özgün örneklerini vermiş yazardır. İncelenen kitaba ismini veren öykü olan Kaşağı’da buna bir örnektir. Kitapta beş öykü yer alsa da bu yazıda yalnızca Kaşağı öyküsünün özeti yapılmıştır.

Kitap Özeti

  Anlatıcı ve kendisinden bir yaş küçük Hasan, derenin etrafına yapılmış bir evde yaşarlar. Anlatıcı ve kardeşine anneleri İstanbul'a gittiği vakitler evin seyisi Dadaruh bakar. Çocukların en zevk aldığı şey ise atlara binmektir.

   Anlatıcı, Dadaruh'tan her zaman atları tımar etmek istediğini söyler fakat Dadaruh boyunun at kadar olduğunda ancak yapabileceğini söyler.

   Hasan'la Dadaruh dere kenarına indiği bir gün, anlatıcının içinde tımar etme hırsı doğar. Ahırın köşesindeki Dadaruh'un penceresiz küçük odasını arar fakat tımarı bulamaz. Daha sonra yatağın altına bakar, burada annesinin İstanbul'dan gönderdiği pırıl pırıl bir fakfon kaşağı bulur. Kaşağıyı alır ve atın yanına gider fakat karnına sürtmek istediğinde at rahat durmaz. Kaşağının dişleri çok sivri olduğu için atın huysuzlandığını düşünür ve köreltmek için duvara sürter. Atlar yine huysuzlanınca sinirlenir ve Dadaruh'un kullanmaya kıyamadığı kaşağıyı parçalar. Parçaladığı kaşağıyı da yalağa atar.

   Anlatıcı ve Hasan'ın babası bir süre sonra yalağın içine atılmış kaşağıyı fark eder. Anlatıcı ise yaptığını itiraf etmek yerine kardeşi Hasan'ın yaptığını söyler. Babası Hasan'a ahıra girmeyi yasaklar.

   Ertesi yıl Hasan "kuşpalazı" denen bir hastalığa yakalanır. Dadaruh çok üzgündür, evin hizmetçisi Perviz ise hüngür hüngür ağlar. Bir gece anlatıcı rüyasında Hasan'ı görür. "İftiracı! İftiracı!" diyerek ağlıyordur. Kardeşi hastalandığından beri birlikte uyuduğu Perviz'i uyandırır, ağlayarak kaşağıyı kendisinin kırdığını itiraf eder. Babasına şimdi söylemek istediğini söylese de Perviz "Yarın söylersin." der ve itirafını erteler. O gece gözüne uyku girmez, sabahın erken saatlerinde Perviz'i uyandırır. Fakat Hasan o gece, abisi henüz bağışlanmayı isteyemeden ölür.

Kitap Yorumu

   Kaşağı, kısaca kardeşine iftira atan abinin kardeşinin ölümünden sonra pişmanlığını konu alıyor. Yazarın akıcı ve sade dili okuyucunun sıkılmasına müsaade etmiyor. Fakat kitabın çocuk kitabı kategorisinde değerlendirilmesinin doğru olduğunu düşünmüyorum. Ağır bir dili olmasa da öykünün konusu çocuklara uygun değil. Öykünün sonundaki ölümün, ölümün ardından gelen vicdan azabı duygusunun ilkokul öğrencilerinin okuması gereken duygular olduğunu düşünmüyorum. Kaşağı dışındaki dört öykünün konusu da daha yetişkin sayılabilecek içerikte. Ayrıca kitapta hiç görsellere yer verilmemesinden dolayı ilkokul çocukların okumasının daha doğru olduğunu düşünüyorum.

   Öykülerin ana fikirleri çocukların kişilik gelişimine yardımcı olacak nitelikler taşıyor. Kısa öykülerden oluştuğu için de sıkılmaya fırsatlarının kalmayacağını düşünüyorum. Bu yüzden Ömer Seyfettin’in Kaşağı adlı öykü kitabını 10+ yaşındaki çocukların okumasını öneriyorum.

İncelemenin Sahibi: Hiranur Demiray